Η ιστορία του ηλεκτρονικού τσιγάρου

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ 2016

O πρώην καπνιστής Hon Lik από το Πεκίνο επιδεικνύει το ηλεκτρονικό τσιγάρο που επινόησε. Η συσκευή δεν καίει αλλά αντίθετα χρησιμοποιεί μια μικρή μπαταρία λιθίου για να ψεκάσει υγρό διάλυμα νικοτίνης. Ο “καπνός” που εισπνέεται είναι νέφος παρόμοιο με το “ομίχλη σκηνής”, που χρησιμοποιείται σε θεατρικές παραγωγές. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο – ένα gadget που μοιάζει με το πραγματικό και διοχετεύει τη νικοτίνη χωρίς καπνό – εφευρέθηκε στην Κίνα, και οι εταιρείες παραγωγής του θέτουν ως στόχο την αγορά των ΗΠΑ.

Ο Hon Lik συνήθιζε να ανάβει τσιγάρο πρώτο πράγμα το πρωί. Κάπνιζε μεταξύ των διαλέξεων στο πανεπιστήμιο, όπου σπούδαζε φαρμακολογία και ανατολική ιατρική, κατά την διάρκεια του γεύματος, στο εργαστήριο όπου ερευνούσε προϊόντα υγείας μα βάση το ginseng. Κάπνιζε δύο πακέτα τσιγάρα έως το σούρουπο και ακόμα ένα στο δείπνο και ποτό με τους συναδέλφους του.

Δεν ήταν, ώσπου ο πατέρας του επίσης βαρύς καπνιστής πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα, που ο Hon τελικά κλώτσησε τη συνήθεια.

Η ιστορία του Ηon θα μπορούσε να είναι η ιστορία κάθε άλλου μεσήλικα άνδρα στην Κίνα εθισμένου στη νικοτίνη, όπου το 60% των ανδρών καπνίζουν. Αυτό που διακρίνει το 52χρονο φαρμακοποιό και εφευρέτη είναι ότι βρήκε την έμπνευση στον εθισμό του.

Ένα από τα πιο περίεργα προϊόντα που κατασκευάστηκε στην Κίνα τα τελευταία χρόνια είναι η εφεύρεση του Hon το e-τσιγάρο, που ανατρέπει το γνωμικό “όπου υπάρχει καπνός υπάρχει φωτιά”.

Δεν καίει καθόλου. Αντίθετα, χρησιμοποιεί μια μπαταρία λιθίου που ψεκάζει υγρό διάλυμα νικοτίνης. Αυτό που εισπνέεις μοιάζει με τον καπνό, αλλά είναι ατμός παρόμοιος με την θεατρική ομίχλη. Έχει ακόμη ένα κόκκινο φως στην άκρη του που ανάβει σε κάθε ρουφηξιά.

«Είναι ένας πολύ καθαρότερος, ασφαλέστερος τρόπος για να εισπνέεις νικοτίνη,” είπε ο Hon, φυσώντας δαχτυλίδια ατμού (ή ηλεκτρονικού καπνού) όταν έδειχνε το e-τσιγάρο στο γραφείο του στο Πεκίνο. Λέει ότι δεν καπνίζει πλέον, εκτός από αυτές τις επιδείξεις.

Ο Hon πήρε το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το e-τσιγάρο, το 2003 και το εισήγαγε στην κινεζική αγορά το επόμενο έτος. Η εταιρεία για την οποία εργάστηκε, η Golden Dragon Holdings, ενθουσιάστηκε τόσο που άλλαξε την επωνυμία της σε Ruyan (που σημαίνει «σαν τον καπνό”) και άρχισε να πουλά στο εξωτερικό.

Φέτος προγραμματίζουν μια μεγάλη ώθηση των προϊόντων τους στις ΗΠΑ. Το νέο disposable ηλεκτρονικό τσιγάρο (μίας χρήσης) ονομάζεται Jazz (κοστίζει $ 24,95 και διαρκεί έως 100 συμβατικά τσιγάρα) αναμένεται να χτυπήσει jack pot σύντομα. Πολλές ανταγωνιστικές εκδόσεις, όλες παραγωγής Κίνας, παίρνουν τον δρόμο τους προς τις ΗΠΑ και πωλούνται κυρίως μέσω του διαδικτύου από μικρές επιχειρήσεις εμπορίας.

Σε αντίθεση με τα έμπλαστρα και τις τσίχλες νικοτίνης, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι διασκεδαστικά. Υπάρχουν σε κανονική γεύση και σε menthol, καθώς και σε σοκολάτα και φράουλα.

Το e-τσιγάρα δεν διατίθενται στην αγορά ως ένας τρόπος για την διακοπή του καπνίσματος, αλλά ως εναλλακτικός τρόπος καπνίσματος.

«Είναι κυριολεκτικά το ασφαλές κάπνισμα – ή αλλιώς το κάπνισμα με προφυλακτικό”, δήλωσε ο William Taskas, καναδός διανομέας e-τσιγάρων.

Αυτό που δημιουργεί το ηλεκτρονικό τσιγάρο περισσότερο από μία απλή περιέργεια, είναι ο ενθουσιασμός που ενέπνευσε μεταξύ των αντι-καπνιστών. “Αυτό ακριβώς ήταν που φοβούνταν όλα αυτά τα χρόνια οι καπνοβιομηχανίες, μια εναλλακτική μέθοδο διοχέτευσης της νικοτίνης που είναι συγχρόνως απολαυστική», είπε ο David Sweanor, καθηγητής δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα που ειδικεύεται σε θέματα καπνού. “Έμελλε στους Κινέζους, που είναι πολύ επιχειρηματικοί, και δεν βαρύνονται με όλα τα είδη των κανονισμών, να αναλάβουν το ρίσκο.”

Ακόμη και χωρίς καπνό ή φωτιά, τα e-τσιγάρα πυροδότησαν την αντιπαράθεση. Στην Αυστραλία, τον Καναδά και το Χονγκ Κονγκ τα έχουν απαγορεύσει επειδή δεν έχουν δοκιμαστεί επαρκώς για την ασφάλειά τους. “Ο τρόπος με τον οποίο πουλιόντουσαν δεν μπορούσε να ελεγχθεί. Ένα παιδί θα μπορούσε να τα αγοράσει και να υπερβάλει στον αριθμό εισπνοών. Μπορεί κάποιος να πάρει υπερβολική δόση νικοτίνης», είπε ο Ronald Lam επικεφαλής του τμήματος tobacco στο Χονγκ Κονγκ, όπου 800 καταστήματα ελέγχθηκαν τον περασμένο μήνα και το σύνολο των e-τσιγάρων κατασχέθηκε.

Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA HΠΑ) τον τελευταίο μήνα κατάσχεσε φορτία e-τσιγάρων από τρεις κινεζικές εταιρείες με το αιτιολογικό ότι έκαναν ψευδείς ισχυρισμούς υγείας. Η υπηρεσία μήνυσε σε μια πρόσφατη επιστολή προς στους μελλοντικούς εισαγωγείς e-τσιγάρων ότι δεν είχε αποφασίσει για την νομιμότητά τους, αλλά “τα αξιολoγούσε κατά περίπτωση”.

Παρόλο που δεν έχουν κλωτσήσει τα Marlboro από τα ράφια στην Κίνα, τα e-τσιγάρα έχουν πλέον μικρό αλλά πιστό κοινό.

“Είναι πολύ δημοφιλή ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες», δήλωσε η Sun Shujuan, υπάλληλος σε κατάστημα με είδη καπνού σε εμπορικό κέντρο του Πεκίνου. Κάθε ημέρα πουλά μία ή δύο συσκευές επαναφορτιζόμενων e-τσιγάρων (αξίας $ 145 η καθεμία), και πολύ μεγαλύτερο αριθμό φυσιγγίων αντικατάστασης, τα οποία πωλούνται $ 9 για το ισόποσο των πέντε πακέτων συμβατικών τσιγάρων. “Έχουμε πολλούς επαναλαμβανόμενους πελάτες.”

Οι Κινέζοι καπνιστές διαμαρτύρονται ότι τα e-τσιγάρα είναι ακριβά (αφού οι περισσότερες μάρκες των συμβατικών τσιγάρων κοστίζουν λιγότερο από $ 1 το πακέτο) και δεν μπορούν εύκολα να τα μοιράζονται. Στην Κίνα, τα τσιγάρα είναι το ο «καταλύτης» για το άνοιγμα μιας συζήτησης – το τσιγάρο που προσφέρεις στον αστυνομικό που σε έχει σταματήσει στον δρόμο, το ανοικτό πακέτο τσιγάρων που προτείνεται από τον πωλητή που σε πλησιάζει με ένα φυλλάδιο.

“Για ποιόν λόγο να χρησιμοποιείς τσιγάρα, αν δεν μπορείς να προσφέρεις ένα σε κάποιον φίλο;” Είπε ο Liu Hai, που εργάζεται οδηγός και ζει στο Chengdu, στην επαρχία Sichuan.

Οι ΗΠΑ είναι μία πολλά υποσχόμενη αγορά λόγω των υψηλότερων τιμών των συμβατικών τσιγάρων και της απαγόρευσης του καπνίσματος σε πολλούς εσωτερικούς χώρους.

“Όταν είστε στη Μινεάπολη τον χειμώνα, είναι πολύ πιο ελκυστικό να δαπανήσετε $ 24,95 για ένα Ruyan Jazz από ότι να βγεις έξω να καπνίσεις στους -20 βαθμούς”, δήλωσε ο Alex Chong, διευθύνοντας σύμβουλος της Ruyan Αμερικής, στην Μινεάπολη βάση της θυγατρικής της εταιρείας του Hon Lik στην Αμερική.

Τα e-τσιγάρα πωλούνται ήδη νόμιμα σε ορισμένες βρετανικές pub, όπου το κάπνισμα απαγορεύεται.

Ακόμη και αν τα e-τσιγάρα δεν είναι ακόμη ευρέως διαθέσιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες, το πεδίο της μάχης ήδη σχεδιάζεται.

Οι έμποροι του e-τσιγάρου αποφεύγουν να αναφέρονται στα e-τσιγάρα ως προϊόντα παύσης του καπνίσματος επειδή, βάσει της νομοθεσίας των ΗΠΑ, αν γίνει οποιαδήποτε ισχυρισμός υγείας θα πρέπει να υπόκεινται το προϊόν σε έγκριση FDA.

Ο Bill Godshall, επικεφαλής της Smokefree Πενσυλβάνια, εκτιμά ότι τουλάχιστον 100.000 ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν πωληθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. (Οι πωλήσεις του προϊόντος δέχθηκε μια ώθηση τον περασμένο μήνα, όταν φωτογραφήθηκε ο Leonardo Di Caprio με e-τσιγάρο πάνω σε ένα ποδήλατο).

“Υπάρχουν μόνο οι εξτρεμιστές οι οποίοι υποστηρίζουν την εξάλειψη κάθε προϊόντος νικοτίνης. Αλλά, όπως θα έχετε δει, όταν μιλάμε για το σεξ, το αλκοόλ ή τη νικοτίνη, η καθολική απαγόρευση δεν επιτυγχάνει», είπε ο Godshall, ο οποίος έχει συγκεντρώσει 4.000 υπογραφές ανθρώπων που υποστηρίζουν την νόμιμη πώληση των e-τσιγάρων στις ΗΠΑ.

Ο Αlex Chong της Ruyan Αμερικής, είπε ότι η εταιρεία του ήταν διατεθειμένη να υποβάλλει το προϊόν υπό έγκριση στις ΗΠΑ, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι άμεσο, εξηγώντας ότι πρόκειται για μία τριετή διαδικασία κόστους $ 20 εκατομμυρίων. Είπε ότι επτά εργαστήρια στα οποία η εταιρεία ανέθεσε να δοκιμάσουν τα προϊόντα της, δεν ανίχνευσαν επικίνδυνες χημικές ουσίες.

Ο εφευρέτης Hon Lik λέει ότι η ιδέα του ηλεκτρονικού τσιγάρου του ήρθε σε ένα όραμα το έτος 2000: ενώ έβηχε φαντάστηκε πως πνιγόταν μέχρι που ξαφνικά τα νερά γύρω του σηκώθηκαν σε ένα νέφος.

Πρόλαβε να δώσει ένα από τα πρώτα πρωτότυπα του e-τσιγάρου στον πατέρα του που πέθαινε.

“Ήταν πολύ αργά για τον πατέρα μου, αλλά όχι για εμένα. Πρόλαβα να αλλάξω την θανατηφόρα συνήθειά μου με τα e-τσιγάρα”.