Δημοτικό τραγουδι "Ο ΛΙΑΡΟΣ" Το Δημωδες τραγούδι για το καριοφύλλι του Οπλαρχηγού της ΕΞΟΔΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΚΡΗ

Δημήτριος Μακρής 

   Γαβαλού Μεσολογγίου 1772-1841

           
      

Φιλικός και οπλαρχηγός του Απελευθερωτικού Αγώνα του 1821, από τους ισχυρότερους της Δυτικής Στερεάς.Ο Δημήτριος Μακρής ήταν αρχικά κλέφτης υπό τον καπετάνιο Γιώργο Σφάλτο, μετά το θάνατο του οποίου πήρε στα χέρια του την αρχηγία του νταϊφά του. Αργότερα, διορίστηκε αρματολός του Ζυγού. Υπήρξε ένας απο τους ελάχιστους μεγαλοκαπετάνιους της στερεάς που δεν υπηρέτησε στην αυλή του Αλή πασά και πάντοτε βρι­σκόταν σε εχθρότητα μαζί του. Τις παραμονές της Επανάστασης ο Μακρής μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία και έδωσε το έναυσμα της επαναστάσης στη Δυτική Ελλάδα, χτυπώντας Οθωμανούς φοροεισπράκτορες στη Σκάλα του Μαυρομάτη (5 Μαΐου 1821). Πρωταγωνίστηκε στις επιχειρήσεις στις πόλεις του Μεσολογγίου, του Αγρινίου και του Αιτωλικού και των ευρύτερων περιοχών. Το 1823 χρήστικε στρατηγός από την τότε Προσωρινή Κυβέρνηση. Το 1825 - 26, πήρε μέρος στην άμυνα του πολιορκημένου Μεσολογγίου, ως ένας από τους σωματάρχες της φρουράς, και ηγήθηκε μια από τις τρεις φάλαγγες της Εξόδου, κρατώντας την σημαία των μποτσαραίων ως σημάδι για το που κινείται η φάλαγγα. Φτάνοντας στον Αϊ Συμιό σημείο συνάντισης των εξοδιτών, ηταν απο τους λίγους που είχε στην κατοχή του ολα τα άρματα του , ακόμα και την κάπα του, πράγμα απίστευτο αν αναλογιστεί κανεις το γεγονός πως ολα αυτά ζύγιζαν πολλά κιλά και οτι οι περισσότεροι εξοδίτες τα πέταξαν κάτω στην προσπάθεια τους να σωθούν. Χαρακτηριστικά η φάλαγγα που ηγείτο είχε και τις περισσότερες απώλειες. Μετά το θάνατο του Καραϊσκάκη, όταν σχεδόν όλοι οι καπετάνιοι της στερεάς είχαω προσκυνήσει, εκείνος αποσύρθηκε στο αρματολίκι του, αποτελώντας έτσι μια φωτεινή εξαίρεση.Μετά το τέλος του αγώνα επέστρεψε στο Μεσολόγγι οπου ασχολήθηκε με την γεωργία. Στο Δημαρχείο του Μεσολογγίου που λειτουργεί η κεντρική πινακοθήκη/μουσείο βρίσκονται πολλά απο τα όπλα του Δημητρίου Μακρή , ανάμεσα τους και ο ξακουστός Λιάρος , το ασημένιο καριοφίλι του.

 Βουνά μ’ για χαμηλώσετε, παραμεράτε λίγο

Για ν’ αγναντέψω το Ζυγό και τα Καστανοχώρια

Να ιδώ τους κλέφτες του Ζυγού και τους καπεταναίους

Να ιδώ τους δυό αδελφούς Μακρή, εξ αδελφούς Ντοβαίους

Να ιδώ τον Τσάκο Θοδωρή τους δυό Τσερεπελαίους.

Αυτοί ‘ναι οι κλέφτες του Ζυγού και οι καπεταναίοι.

Αυτοί φυλάνε το Ζυγό και πολεμούν τους Τούρκους.

'Οταν ο νεαρός Βασιλιάς Όθων απεφάσισε να διορίσει Υπασπιστή του έναν Απροσκύνητο Πολέμαρχο της Επανάστασης και τον κάλεσε στα Ανάκτορα για να του ανακοινώσει ότι τον επέλεξε για τη θέση αυτή, ό Κλέφτης του Ζυγού στενοχωρήθηκε.Απάντησε στον Βασιλιά: "Μεγαλειώτατε εγώ δέν τσακάω την μέση μου,δεν προσκυνάω αφέντη.."

 Και ήσυχος πήρε τον δρόμο της επιστροφής για το Μεσολόγγι. Η απάντησή του αυτή έδωσε στον Όθωνα τότε αλλά και σε μας σήμερα να καταλάβουμε τί σημαίνει  Άνθρωπος Απροσκύνητος, αλλιώς Κλέφτης του Ζυγού.

Επιμέλεια Αναστασία