Οι αποζημιώσεις που ζήτησαν οι Τούρκοι από την Ελλάδα!

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

(πρώτο μέρος)

Τα στοιχεία (οικονομικά, διπλωματικά, πολιτικά, πολεμικά, ιστορικά) είναι αμείλικτα…

Μένουν εκεί αδιάψευστα 77 ολόκληρα χρόνια να θυμίζουν στις νεώτερες γενιές, τα ολέθρια λάθη της εξωτερικής μας πολιτικής μιας άλλης εποχής, που οδήγησαν την χώρα όχι μόνο σε απώλεια  πολύτιμων εθνικών πόρων αλλά και διεθνή απαξίωση.

Και κάτι ακόμα το ίδιο σοβαρό.

Άνοιξαν τον δρόμο στην Τουρκία να προβάλει ανιστόρητους ισχυρισμούς εις βάρος της Ελλάδας, προκειμένου να διεκδικήσει… πολεμικές αποζημιώσεις από τους συμμάχους, για ένα πόλεμο που δεν πήρε ποτέ μέρος!

ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΝΗΚΑΝ ΚΑΙ ΧΑΣΑΜΕ

Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου με τον Αναγκαστικό Νόμο 13/1944 περιήλθαν στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου οι γερμανικές, οι ιταλικές, οι βουλγαρικές και οι αλβανικές περιουσίες που βρίσκονταν σε ελληνικό έδαφος.

 Η απόφαση αυτή επικυρώθηκε και από τη Συμφωνία των Παρισίων τη 14η Ιανουαρίου 1946 (εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, φύλλο της 14ης Δεκεμβρίου 1948).

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου των Οικονομικών (έκθεση κατά την κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 1946 – 1947 ),  βασισμένα σε πρόχειρες εκτιμήσεις αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών, η συνολική αξία των εν Ελλάδι υπό μεσεγγύηση εχθρικών περιουσιών ανερχόταν περίπου σε επτά εκατομμύρια δολάρια.

 Συγκεκριμένα:

οι γερμανικές σε 2. 420.000 δολάρια,

οι ιταλικές σε 4.157.000 δολάρια,

οι αλβανικές σε 358.500 δολάρια,

οι βουλγαρικές σε 9.300 δολάρια.

Οι περιουσίες αυτές ήταν τριών κατηγοριών: 

1. κινητά αντικείμενα,

 2. ακίνητα και

 3. μετοχές του ελληνικού Δημοσίου σε επιχειρήσεις που λειτουργούσαν στην Ελλάδα είτε με τη μορφή ανώνυμων εταιρειών είτε ως προσωπικές επιχειρήσεις.

 Αναλυτικότερα:

Η αξία των κινητών περιουσιακών αντικειμένων (επίπλων, μηχανημάτων κ.ά.) είχε υπολογιστεί σε 280.640 δολάρια, ήτοι σε 1.403.200.000 δραχμές (το 1947).

 Από τα περιουσιακά στοιχεία αυτής της κατηγορίας τα περισσότερα διατέθηκαν για την κάλυψη αναγκών των δημόσιων υπηρεσιών, ενώ ορισμένα δεν ήταν δυνατόν να αξιοποιηθούν, δεδομένου ότι εκκρεμούσαν γι’ αυτά διεκδικήσεις τρίτων.

Η αξία των ακινήτων εκτιμάτο σε 21.800.000.000 δραχμές (4.360.000 δολάρια). 

Από τα 184 εν συνόλω ακίνητα τα 128 ήταν αστικά (97 οικοδομές και 31 οικόπεδα) και τα 56 αγροτικά.

Από τις ανώνυμες εταιρείες και τις προσωπικές επιχειρήσεις που λειτουργούσαν στην Ελλάδα οικονομικό ενδιαφέρον παρουσίαζαν ορισμένες ιταλικές και κυρίως οι γερμανικές. 

Η ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ

Στην Αθήνα ήταν εγκατεστημένες οι ακόλουθες:

α. Ανώνυμος εταιρεία ηλεκτρικών λαμπτήρων «OSRAM»,

β. Αυστροελληνική εταιρεία καπνών,  

γ. Ανώνυμος ηλεκτροτεχνική εταιρεία  «SIEMENS»,

δ. Ανώνυμος ελληνική εταιρεία φαρμακευτικών προϊόντων «SERIG»,

ε. Εταιρεία μεταλλείων και σιδηροδρόμων «ΟΤΑΒΙ» (με έδρα το Βερολίνο),

στ. Διεθνής εταιρεία μεταλλείων και εμπορίας μεταλλευμάτων,

ζ. Ελληνική Μεταλλευτική,

η. Μακεδονική Μεταλλευτική,

θ. «HANSA LEICHTMETALL» (με έδρα το Βερολίνο).

Στο Βόλο λειτουργούσε η Α.Ε. «ΣΕΦΕΛ και ΣΜΙΘ».

Εκτός από τις εταιρείες αυτές ήταν και η Ανώνυμη Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία.

 Οι μετοχές της, οι οποίες ανήκαν σε Γερμανούς, περιήλθαν δυνάμει του νόμου 1170/1946 στο ελληνικό Δημόσιο, το οποίο ασκούσε πλέον την εκμετάλλευση της επιχείρησης.

Όμως η αξιοποίηση των επιχειρήσεων αυτών ήταν προβληματική τόσο επειδή δεν υπήρχαν οι αναγκαίες για τη λειτουργία τους υποδομές αλλά και γιατί ήταν δύσκολη η πώληση των μετοχών τους.

 Έτσι αποτελούσαν, βέβαια, κρατική περιουσία, αλλά δεν συνέτειναν στην άμεση αύξηση των κρατικών εσόδων. Είναι χαρακτηριστικό ένα απόσπασμα από την προαναφερθείσα έκθεση του υπουργείου Οικονομικών:

 «Η ρευστοποίησις των υπό μεσεγγύησιν εχθρικών εν Ελλάδι περιουσιών εμφανίζεται εν τω κατατεθέντι προϋπολογισμώ 1946 – 1947 ως μία εισέτι πηγή εκτάκτου εσόδου προϋπολογισθέντος εις 30 δισεκατομμύρια δραχμών, αλλά έναντι της προβλέψεως ταύτης ουδέν ποσόν επραγματοποιήθη κατά το οικονομικόν έτος 1946 – 1947».

Το βασικότερο νομικό κώλυμα για την εκποίηση ειδικά των δεσμευθέντων γερμανικών περιουσιών ήταν το γεγονός ότι δεν είχε ψηφιστεί από την ελληνική Βουλή νόμος «περί κυρώσεως της Συμφωνίας των Παρισίων», δυνάμει της οποίας (6ο άρθρο) «η ελληνική κυβέρνησις είχε το δικαίωμα να παρακρατήσει έναντι των πολεμικών επανορθώσεων τας εν Ελλάδι γερμανικάς περιουσίας». 

Η καθυστέρηση οφειλόταν σε πολιτικούς λόγους, που επικαλείτο το υπουργείο των Εξωτερικών (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 31ης Οκτωβρίου 1947).

 Έτσι το ζήτημα παρέμενε άλυτο επί πολλά χρόνια.

ΟΙ ΠΙΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ

Το 1948 η κυβέρνηση Θ. Σοφούλη φρόντισε για την ακριβέστερη εκτίμηση της αξίας των υπό μεσεγγύηση εχθρικών περιουσιών.

 Για το σκοπό αυτό με απόφαση του υπουργού των Οικονομικών συγκροτήθηκαν για την περιφέρεια της Διοικήσεως πρωτευούσης τρεις τριμελείς επιτροπές από μηχανικούς του Δημοσίου, προφανώς για να εκτιμήσουν την αξία των ακινήτων. 

Παρόμοιες επιτροπές συστάθηκαν και στις άλλες έδρες των οικονομικών εφοριών (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 8ης Μαΐου 1948).

Κατά τα επόμενα χρόνια το ζήτημα των γερμανικών περιουσιών αποτέλεσε θέμα διαρκών συσκέψεων κυρίως  στο υπουργείο των Εξωτερικών (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 26ης Φεβρουαρίου 1952).

 Τελικά σε σύσκεψη κυβερνητικών παραγόντων που συγκλήθηκε στις αρχές Μαρτίου 1952 υπό την προεδρία του υφυπουργού των Οικονομικών Γρηγορίου αποφασίστηκε να δοθεί η δυνατότητα στη γερμανική κυβέρνηση να εξαγοράσει τις περιουσίες οι οποίες είχαν περιέλθει στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου, με εξαίρεση τα μεταλλεία και όσες η ελληνική κυβέρνηση  θεωρούσε ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

 Η αξία των επιστρεφόμενων γερμανικών περιουσιακών στοιχείων θα καθοριζόταν από μικτή ελληνογερμανική επιτροπή, ενώ η αποπληρωμή τους θα γινόταν με την αποστολή εμπορευμάτων γερμανικής προελεύσεως, τα οποία προβλέπονταν  από το ελληνικό πρόγραμμα εισαγωγών. Η συμφωνία θα ετίθετο σε εφαρμογή ένα τετράμηνο μετά την υπογραφή της και ύστερα από  προηγούμενη έγκρισή της από τη Διεθνή Επιτροπή Επανορθώσεων.

 Θα εξαιρούνταν από τη ρύθμιση αυτή τα κτίρια της γερμανικής πρεσβείας, του γερμανικού προξενείου και της γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών. 

Γι’ αυτά οι Γερμανοί δεν θα κατέβαλαν τίμημα, εφ’ όσον θα δέχονταν να προμηθευτούν ποσότητες ελληνικών καπνών, όπως πρόβλεπε προηγούμενη συμφωνία του Γεωργίου Παπανδρέου με τον Έρχαρτ (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 7ης Μαρτίου 1952).

Η ΕΠΩΔΥΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

Φαίνεται ότι με τη ρύθμιση αυτή δεν λύθηκε στο σύνολό του το ζήτημα των υπό μεσεγγύηση γερμανικών περιουσιών στην Ελλάδα.

 Γι’ αυτό κάθε φορά που Έλληνας υπουργός επισκεπτόταν την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ή Γερμανός επισκεπτόταν την Αθήνα για την υπογραφή  εμπορικών συμφωνιών οι Γερμανοί πολιτικοί το έθεταν στην «ατζέντα» των συζητήσεων. Για παράδειγμα ο υπουργός Συντονισμού Σ. Μαρκεζίνης επικεφαλής πολυμελούς αντιπροσωπείας επισκέφτηκε τη Βόνη το Νοέμβριο του 1953 για τη λήψη γερμανικών δανείων. 

«Εκεί συζητήθηκαν ορισμένα εκκρεμή ελληνογερμανικά ζητήματα, όπως η απόδοση κτιρίων στην Ελλάδα που ανήκαν στο γερμανικό κράτος και η ρύθμιση των υπό μεσεγγύηση περιουσιών Γερμανών υπηκόων» (εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, φύλλο της 11ης Νοεμβρίου 1953). 

Εννιά χρόνια αργότερα (Ιούλιο του 1962) ο τότε υπουργός Συντονισμού Π. Παπαληγούρας  έγινε δεκτός από τον καγκελάριο Αντενάουερ και το Γερμανό υπουργό των Οικονομικών.

 Το βασικό θέμα των συζητήσεών τους  ήταν η παροχή γερμανικών πιστώσεων για την αποπεράτωση των έργων που γίνονταν στη Μεγαλόπολη και την Πτολεμαΐδα. 

Οι Γερμανοί έθεσαν και πάλι μετ’ επιτάσεως το θέμα της επιστροφής γερμανικών περιουσιών . 

Η κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή δέχτηκε «να τακτοποιήσει τα εισέτι εκκρεμούντα ζητήματα, τα αφορώντα την επιστροφήν μικρών γερμανικών περιουσιών» (εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, φύλλο της 31ης Ιουλίου 1962).

Για την τελική ρύθμιση του ζητήματος ορίστηκε διάστημα λίγων μηνών, κατά το οποίο οι Γερμανοί θα μπορούσαν να εξαγοράσουν τις λιγοστές περιουσίες τους που εξακολουθούσαν να είναι δεσμευμένες από το ελληνικό Δημόσιο. Επειδή όμως καθυστερούσαν, το υπουργείο Εξωτερικών υπέβαλε στη Βουλή στις αρχές Δεκεμβρίου 1962 νομοσχέδιο «διά του οποίου παρατείνονταν αι προθεσμίαι προς επιστροφήν και των υπολοίπων γερμανικών περιουσιών, τεθεισών υπό μεσεγγύησιν, συνολικής αξίας διακοσίων χιλιάδων δολαρίων περίπου». 

Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ο βουλευτής Ε. Σαββόπουλος ζήτησε να γίνουν από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών οι δέουσες ενέργειες, «ώστε και η γερμανική κυβέρνησις να παρατείνει τας προθεσμίας προς έγερσιν οικονομικών διεκδικήσεων υπό Ελλήνων των οποίων εθίγησαν αι περιουσίαι υπό των αρχών κατοχής» (εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, φύλλο της 7ης Δεκεμβρίου 1962).

Έτσι οι Γερμανοί, που έδωσαν ψιχία για την αποζημίωση των Ελλήνων, οι περιουσίες των οποίων καταστράφηκαν από τα στρατεύματα κατοχής (Ν.Δ. 4178/1961), ξαναπήραν τις υπό μεσεγγύηση περιουσίες τους δίνοντας στην Ελλάδα κάποιες χιλιάδες μάρκα, ορισμένες ποσότητες βιομηχανικών προϊόντων και αυξάνοντας τις εισαγωγές ελληνικών καπνών.

(αύριο η Τουρκία ζητά 80.000.000 δολλάρια για τους… Τούρκους που βασανίστηκαν στην Ελλάδα την κατοχή!!)

Πληροφορίες

chronontoulapo.wordpress.com

Παύλος Παπανότης

militaire

Μοιραστείτε το άρθρο, με αυτόν τον τρόπο μας επιβραβεύετε.

Ακολουθήστε το newsplanet09.info στο Google News για να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία άρθρα μας.

Fair Notice -Mε επιφύλαξη παντός νόμιμου δικαιώματος:Το newsplanet09 όπως και η σελίδα μας newsplanet09 στο facebook απαγορεύει ρητώς από 9/6/20 οποιαδήποτε επισήμανση ή χαρακτηρισμό των άρθρων του από μη αναγνωρισμένες από το Ελληνικό κράτος, αλλά και τους διεθνείς νόμους προστασίας ατομικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας άποψης και ιδεών από διαδικτυακές οργανώσεις, οι οποίες δεν συνάδουν με το Σύνταγμα & τους νόμους της χώρας μας, και τις οποίες δεν αναγνωρίζουμε.